EDEBALİCE
Azize Nino, 323 yılından itibaren o zamanlar tarihte İberya olarak bilinen Gürcistan civarının en büyük azizesidir. Gürcülerin pagan inancından Ortodoks Hristiyan inancına girmelerini sağlamıştır.
Nino; Romalı asker Zabulon ile Kudüs patriği Houbnal’ın kız kardeşi Sosana’nın çocuğu olarak dünyaya geldi.
Eski rehber dostum Ali Kaptan'dan aldığımız bilgiye göre, Nino'nun babası Zabulon Yahudi iken Hristiyanlığı seçmesi sonucunda Kudüs'te kalamayacağını anlayınca Hristiyanlığın merkezi durumuna gelen Kapadokya bölgesine gelmeye karar verir.
Sara Siapor tarafından Hristiyan geleneğiyle yetişen Nino, Sara'dan, İsa’nın gömleğinin İberya’da (Gürcistan) olduğunu öğrenir.
Nino, İberya’ya gitmek, Hz. İsa’nın gömleğine saygı göstermek için dua etmeye başlar.
Nino rüyasında Meryem Ana’yı görür. Rüyasında Meryem Ana Nino'nun eline asmadan bir "haç" tutuşturarak İberia'ya gitmesini söyler. Meryem Ana haçın onu görünür görünmez tehlikelerden koruyacağını söyler.
Nino uykusundan uyanınca elinde bir haç olduğunu gördü. Büyük bir sevince kapılan Nino, haçı saçlarıyla bağlayarak kendisini İsa’nın hizmetkarı ilan etti.
Nino; Hristiyanlığı yaymak için Gürcistan’a gitmek istediğini dayısı Houbnal’a söyledi. Dayısı patrik Houbnal Nino’yu takdis etti. Nino, Meryem Ana’nın kendisine verdiği görevi yerine getirmesini öğütleyen gaipten bir ses duydu. Artık Nino, azize olmuştu. Azize Nino, asma haçıyla Gürcistan’a doğru yola çıktı.
1 Haziran günü Gürcistan topraklarında Paravani Gölü kıyısında Mtshetalı çobanlarla karşılaştı. Pagan inancının hüküm sürdüğü Mtsheta’ya giderek, 19 Ağustos’ta Tanrı Armazi’ye adına yapılan ayine katıldı.
Ayinde Azize Nino’nun yakarması sonucunda fırtına çıktı, putlar kırıldı. (Bu anekdotu, Hz. İbrahim olayında da görüyoruz.)
Korkuya kapılan insanlar dağıldılar. Bu olay İberia'nın pagan inancından Hristiyanlığa geçişinin başlangıcı sayılır.
Azize Nino burada kale yıkıntılarındaki tunç direğe haç çizdi ve altı gün boyunca bu haçın yanında dua etti.
İberya kralı III. Mirian, Nino’nun mucizeleri sonucunda putperestliği terk edip Hristiyan oldu. İberia'nın ilk Hristiyan kralı olarak vaftiz edildi. Kısa süre sonra, -tıpkı Türklerin kabileler halinde Müslümanlığı kabul ettiği gibi- ailesi ve Mtsheta sakinleri de Hristiyanlığı benimsedi.
Kral Mirian 326'da Hristiyanlığı devlet dini ilan etti. İberia, Ermenistan'dan sonra bölgede ikinci Hristiyan devleti haline geldi.
İberia Krallığı’nın Hristiyanlığı kabul etmesinden sonra Nino Kaheti’deki Bodbe kilisesine çekildi. Kısa süre sonra burada öldü.
AZİZ NİNO KİLİSESİ'NİN BULUNUŞU
Kilise; Ortahisarlı eski rehber, turizmci Ali Kaptan tarafından bulunmuştur.
Dostum, ağabeyim Ali Kaptan, kilisenin bulunuşunu şu şekilde anlatmıştır;
" Bir gün, benden iki yıl sonra tur rehberliğine başlayan Memduh Açıkgöz telefon etti:
"Abi; Gürcistan'dan 54 kişilik uzman bir ekip geldi. Kültür Bakanlığı'ndan. Azize Nino'nun kilisesini arıyorlar. Sen biliyor musun? Birkaç yıldır Azize Nino'nun Kilisesi'ni arıyorlar. Bilen yok."
Önce "Azize Nino'nun Kilisesi diye bir yer bilmiyorum." dedim. Sonradan hatırladım;
" Yahu Memduh, çok öncelerden beri Azize Nino'nun Kilisesi diye bir rivayet var. İçinde de bir ufak kilisesi var, şapeli var olmalı."
"Abi gel de, şu adamları oraya götür. Çok ikram olur."
"Memduh, orası özel mülkiyette bir yer. Sahibinden izin almak gerekir. Sonra ne halde olduğunu bilmiyorum. Temizlemek gerekir. Adamlara ayıp olmasın"
Sahibinden izin aldım. Hanımından ricada bulundum, temizlemesi için. Memduh'a telefon ederek, ertesi günü saat 11'de buluşmaya karar verdik.
“Ertesi günü 11'de buluştuk. Caminin oraya otobüsü bıraktık. Yürüyerek kiliseye doğru yola çıktık. Kiliseye yaklaşınca elleriyle "haç" çıkarmaya başladılar.”
“Böylece Aziz Nino Kilisesi'ni Ortahisar'da bulduk.”
“Şimdi, özellikle Gürcistan'dan ve diğer Ortodoks Hristiyan ülkelerden en az iki mevsim "hacı" olmak için turist geliyor. Bölge turizmine, özellikle de Türk turizmine katkıda bulunduğum için memnunum. Allah, bunu bana nasip etti." diye bize anlattı. “Bu ticarette kim kazanırsa kazansın. Bana para lazım değil. Maksat Türk turizmi, özellikle de Kapadokya turizmi kazansın.”
Bize de yazmak düştü.
Bugün Gürcistan'da, şehirlerin girişinde, Azize Nino heykeli bulunur. Altında da "Kapadokyalı Azize Nino" yazısı vardır. Yine bugün kiliselerinde de Azize Nino heykeli bulunmaktadır. Azize Nino'ya "haç" çıkarmaktadırlar.
Amerika’yı kasıp kavuran “El Nino tayfunu” adını Azize Nino’nun duası ile çıkan putları paramparça eden bu olaydan almış olması gerekir!
