Dünyanın en güzel hissidir anne baba olmak. Çocuğunuz ilk doğduğunda tarif edilemez duygular yaşar, içiniz içinize sığmaz sonra onun ilk emeklemesini, yürüyüşünü ve size anne baba demesini büyük bir hevesle beklersiniz ve onu hayranlıkla izlersiniz. Sonra dersiniz ki iyi ki dünyaya böyle bir şey getirmişim, iyi ki çocuk sahibi olmuşum, şu ana kadar yaptığım en güzel şey… der mutlu olursunuz. Peki, dünyaya bırakacak olduğunuz en önemli mirasınız çocuklarınız mutlu mu? Onları anlayabiliyor, onların ihtiyaçlarını karşılayabiliyor musunuz? Kısacası doğru ebeveynlik yapabiliyor musunuz?
Yazının başlığından da anlaşılacağı gibi ben her anne babaya bir sanatçı gözüyle bakıyorum. Çünkü anne babalar çocukluklarını bir heykeltıraşın heykelini oyması gibi oyar, ona şekil verir ve sonucunda kendi ellerinden çıkmış bir kişilik meydana getirirler. Yani doğru ebeveynlik tutumu sergileyince ortaya kişilik gelişimini sağlıklı bir şekilde tamamlamış, ne istediğini bilen, özgüveni yerinde, kendinin farkında, kurallara uyan, atılgan ve en önemlisi mutlu bir birey ortaya çıkarırsınız. Ebeveynlik sanatı ile ilgili yapmanız gerekenler hiç şüphesiz bu köşeye sığmayacak kadar çok aslında. Ama ben sizler için akılda kalması gereken altın kuralları sıralayacağım ve size bu yazının sonunda yazdıklarımı tamamlayacak ve bir o kadar da onları besleyecek, ayrıntılı bir şekilde doğru anne baba tutumunun nasıl olması gerektiğini size kavratacak bir başucu kitabı önereceğim. Şimdi gelin doğru anne baba olma sanatının olmazsa olmaz altın kurallarını sıralayalım.
1-Henüz bebekken bile ihtiyaçlarını zamanında ve özenle karşılayın. En önemli ihtiyaçlardan biri de şefkattir. Şefkatinizi eksik etmeyin. Çocuğunuza karşı şefkat beslediğinizi ona hissettirin.
2-Çocuklarınızın problemlerini siz çözmeyin. Aksi halde problem çözme ve baş etme becerisi gelişmemiş sizlere bağımlı bir birey yetiştirirsiniz. Problemlerini çözmek yerine çözüm yollarını beraber keşfedebilirsiniz.
3-Aile içerisinde sınırları belli bir hayat kurun. Sınırlar çocuklar için çok önemlidir. Çocuk için neyi, ne zaman, nerede yapacağını bilmek yararlı olacaktır. Yani çocuğu belirsizlikten kurtarmak oldukça önemli. Sınırları koyarken, katı kurallar şeklinde bir dayatmayla değil, aile içinde beraber koymalısınız. Ayrıca sınırlar kendi içerisinde özgürlükleri ve seçimleri de barındırmalıdır.
4-Koşulsuz bir sevgi beslemelisiniz. Bu ne demek? Aslında gayet açık “Şunu yaparsan seni sevmem ya da şunu yapmazsan seni sevmeyeceğim.” gibi sevginizi bir koşula bağlamayın.
5-Çocuğunuzu başkalarıyla kıyaslamayın. Bu onun hatalarını düzeltmesi yerine kendini değersiz hissetmesine neden olur. Ayrıca onu olduğunuz gibi kabul etmediğiniz gibi bir de mesaj iletebilirsiniz.
6-Ona tutabileceğiniz sözler vermelisiniz. Vereceğiniz ödüllerin sözünü verirken üstesinden gelebileceğiniz yahut gerçekleştirebileceğiniz şeylerin sözünü verin. Aksi halde çocuğunuzun size olan güvenini kırarsınız.
7-Çocuklarınızın olumlu davranışlarına odaklanın. Sürekli olumsuz davranışa odaklanmak çocuğunuzda kendisinin bir işe yaramadığı hatalı inancını yerleştirebilir. Olumlu davranışları pekiştirin.
8-Çocuğunuzu anladığınızı ve ona, onun düşüncelerine değer verdiğinizi hissettirin. Her yazımda yazıyorum. “Ne düşünüyorsun?, Ne hissediyorsun ?, Ne yapmak istiyorsun?” sorularını çocuklarınıza sorun. Kendinin de bir birey olduğunu ve önemsendiğini hissedecektir.
9-Çocuklarınızı yeteneklerini, ilgilerini keşfetmeleri için cesaretlendirin ve destek verin. Yetenek ve ilgiler çocuğunuzun kendini tanıması ve geleceğine yön vermesi açısından çok önemlidir. Onu okul dışı etkinlikler(piyano kursu, futbol okulu, resim kursu…) konusunda desteklemeli ve buna gereken önemi göstermelisiniz.
10-Çocuğunuzla arkadaş olmayın. Onun zaten okulda, sokakta, parkta arkadaşları var. Ona sadece iyi bir rol model ve iyi bir ebeveyn olun yeter.
Sevgili okurlar, bugün sizinle doğru anne baba olmanın en temel on kuralını anlatmaya çalıştım. Fakat bu yazımı farklı maddelerle destekleyecek, ayrıntılandıracak, neyi nasıl yapmanız gerektiğini söyleyecek bir baş ucu kitabı öneriyorum. Kitabımız Remzi Kitabevi’nden yayınlanan çok sayıda okura ulaşan Doğan Cüceloğlu hocamızın “Geliştiren Anne-Baba” adlı kitabı. Okumayı ihmal etmeyin. Esen kalın.
Muhammet Kızmaz
Psikolojik Danışman
Email:[email protected]