Soru1: Üç ayların değer ve önemi nereden kaynaklanmaktadır?
Cevap1: Hicri yıl içerisinde kamerî aylardan Recep, Şaban ve Ramazan aylarına üç aylar denilmektedir. Bu ayların İslâm dininde büyük bir önemi vardır. Bu ayların değer kazanmasının sebebi, Hz. Peygamber’in “Recep Allah`ın ayı, Şaban benim ayım ve Ramazan ümmetimin ayıdır.” buyurması ve Recep ayı girmesiyle Rasulullah’ın “Allahım! Receb ve Şaban’ı bize mübarek kıl! Bizi Ramazana ulaştır.” diye dua etmesidir. Bu ayların değerli olmasının bir başka sebebi ise beş kandil gecesinden dördünün yani Regaib, Mi’rac, Berat ve Kadir gecelerinin bu aylar içerisinde olmasıdır. Zira Recep ayının ilk Cuma gecesi Regaib, Receb ayının yirmi yedinci gecesi Mi’rac, Şaban ayının on beşinci gecesi Berat, Ramazan ayının yirmi yedinci gecesi ise Kadir gecesi olarak bilinmekte ve kutlanmaktadır.
Bu aylarda yapılan ibadetler, tövbe ve istiğfarlar, Allah katında makbul olup kat kat sevaba vesile olduğu için bu aylar müminler tarafından özlemle beklenir ve coşkuyla karşılanır.
Hz. Peygamber’in (s.a.v.) bu aylarda daha fazla cömert davrandığı, hayır ve hasenatı artırdığı, oruç başta olmak üzere namaz ve Kur'ân-ı Kerîm okuma ibadetlerini bu aylarda daha fazla yaptığı rivayet edilmiştir.
Soru2: Mübarek üç ayları ve kandil gecelerini nasıl ihya edebiliriz?
Cevap2: Bu mübarek aylar ve kandil geceleri, Yüce Allah’ın insana vermiş olduğu büyük fırsatlardır. Bu mübarek aylar ve kandil gecelerini şunları yaparak idrak etmemiz Allah’ın rızasına kavuşmaya vesile olacaktır:
1. İlk önce geçmiş hayatımız gözden geçirilmeli ve bir nefis muhasebesi yapılmalı.
2. Daha önce işlenmiş olan günahlara samimi olarak tövbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen bu mübarek aylar ve geceler bir dönüm noktası kabul edilerek yeni ve tertemiz bir sayfa açılmalı.
3. Derin bir tefekkürde bulunmak suretiyle; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, yaratılışımın amacı nedir, Allah Teâlâ benden neler istemektedir?” gibi soruların cevabı düşünülmeli ona göre bir yeni tavır alınmalıdır.
4. Zikir ve tesbihat yapılarak Yüce Allah anılmalı ve hatırlanmalı.
5. Yüce kitabımız Kur'ân-ı Kerîm düşünerek, tefekkür edilerek okunmalı ve anlaşılmalı; okunan mukabeleler dinlenmeli; sık sık Kur’ân tilaveti ziyafetleri verilmeli; insanlarda Kelamullah’a karşı sevgi, saygı ve bağlılık duyguları yenilenmeli ve kuvvetlendirilmeli.
6. Allah Resulüne bol bol salât-ü selamlar getirilmeli, ona karşı kalplerdeki sevgi ve bağlılık duyguları canlandırılarak artırılmaya çalışılmalı.
7. Kaza namazı olanlar, kaza namazları kılmalı, olmayanlar da nafile namazlar kılmaya gayret etmeli, böylece kandil geceleri ibadet, dua ve istiğfarla ihya edilmeli.
8. Mü’min kardeşlerimizle helalleşilmeli, onların rızaları alınmalı.
9. Birbirine küs ve dargın olanlar barışmalı, küs ve dargın hiçbir kimse barışmadan bırakılmamalı.
10. Müslüman, kendine, anne-babasına, akrabalarına ve bütün müminlere hayır duada bulunmalı.
11. Üzerimizde hakları olan büyüklerimiz aranıp sorulmalı, onların hayır duaları alınarak helallik istenmeli.
12. Fakir ve yoksullar, kimsesizler, hasta ve yaşlılar, öksüz ve yetim çocuklar ziyaret edilip, hediyeler verilmek suretiyle sevindirilmeli.
13. İnsanlara İslâm’ın güzellikleri çeşitli dinî toplantılar, paneller ve sempozyumlar düzenlenerek anlatılmalı, şiirler, kasideler ve ilahiler okunmak suretiyle gönüller ferahlandırılmalı.
15. Kandil gecesinin yatsı ve sabah namazları camilerde cemaatle kılınmaya özen gösterilmeli.
16. Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ile geçmişlerimizin mezarları ziyaret edilmeli.
17. Anne-baba başta olmak üzere büyüklerimiz, öğretmenlerimiz, dostlarımız ve diğer yakınlarımızın kandilleri bizzat yanlarına gidilerek veya telefon, faks yahut e–posta ile tebrik edilmeli, duaları alınmalı.
19. Sağlığı, sıhhati yerinde olanlar, kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün oldukça oruç tutmalı.
Soru3: Bu mübarek aylar ve kandil gecelerinin fert ve topluma kazandırdıkları nelerdir?
Cevap3: İslâm dininde kutsal sayılan mübarek ayların ve gecelerin fert ve toplum hayatında birçok faydası mevcuttur. Bunlardan bazılarını şöyle sıralamamız mümkündür:
1. Üç aylar ve kandil geceleri dua ve niyazların Allah katında kabul edildiği vakitlerdir. Dolayısıyla bu mübarek aylarda ve gecelerde yapılan dua ve niyazlar, dalga dalga Allah'a ulaşarak kabul edilip dökülen pişmanlık gözyaşları, günahların silinip yok edilmesine vesile olur.
2. Yapılan ibadetler, okunan Kur'ânlar, getirilen salavât-ı şerifeler bol bol sevap kazanmaya vesile olur.
3. Geçmişin muhasebesini yapıp tövbe istiğfarla Allah’a yönelerek günahlardan arınmaya geleceğe ümitle bakmaya vesile olur.
4. Müslümanlar arasında yardımlaşma ve dayanışmanın artmasıyla İslâm kardeşliğinin yaşanmasına vesile olur.
5. İnsanlar arasında sevgi, saygı ve hoşgörünün yaygınlaşmasıyla, toplumda mutluluk ve barış ortamının oluşmasına vesile olur.
6. İslâm’ın öngördüğü insanî ve ahlâkî erdemlerin yeniden yeşermesine vesile olur.
7. Zenginlerin fakirleri hatırlamasına, onlara yardım ellerini uzatmalarına, böylece insanlar arasında yardımlaşma ve dayanışmanın artmasına vesile olur.
8. İnsanların bencillikten kurtulup diğerkâmlık duygularının gelişmesine böylece hayatta otokontrol sisteminin kurulmasına vesile olur.
9. Dünyevî meşguliyetlerden sıyrılıp yaratılış gayemizi idrak ederek, gerek yaratanla gerekse yaratılanlarla olan münasebetlerimizin düzelmesine vesile olur.
