ÖNSÖZ

Masalsı görüntüsü ve eşsiz doğasıyla dünyanın en büyüleyici atmosferlerinden Kapadokya´nın merkezini sınırları içinde bulunduran Nevşehir, insanlık tarihi boyunca çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır.

Peribacaları gibi ilginç jeolojik yapıların yanı sıra kayalara oyulan yerleşim yerleri ve yüzlerce yeraltı şehri ender doğal ve kültürel güzelliklerdendir. Kapadokya bölgesi, göç yolları üzerinde bulunması sebebiyle geçmişte sık sık çeşitli saldırılara maruz kaldığından, yeraltı şehirleri gizli barınaklar olarak kullanılmıştır.

Pers dönemindeki Kral Yolu´nun, Selçuklu dönemindeki tarihi İpek Yolu´nun yine yöremizden geçmesi, Nevşehir´in ne kadar önemli bir coğrafyada bulunduğunun en güzel örnekleridir.

Çeşitli dinlere mensup insanların hoşgörü içerisinde bir arada yaşadığı Nevşehir´de, Osmanlı döneminde bölgedeki Hıristiyanlar da kiliseler inşa etmişlerdir. Bölgemizde bilinen 500´ü aşkın kilise, barışın en güzel simgelerindendir.

İlimizde yaşamış Hacı Bektaş-i Veli, aşka dair söylediklerini, insan sevgisini, sıcaklığını, ışığını bu topraklar üzerinde yaymıştır.

Kapadokya bölgesinin atmosferi bahar, yaz, kış hep farklıdır. Yazın her noktasını gezmiş ve öğrenmiş olsanız bile örneğin kar yağdığında bambaşka bir dünya ile karşılaşırsınız. Gün içinde bile güneşin geliş açısına göre çevrenin dokusu sürekli değişir. Sabah saatlerinde hiç dikkat çekmeyen bir yer gün batımında eşsiz bir görsel ziyafete dönüşebilir. Yıllardır bölgede gezmedik yer bırakmadığımı düşündüğüm halde hala bilmediğim yerler karşıma çıkıyor. Bildiğim yerleri de değişik zamanlarda gezdiğimde bambaşka bir atmosfer ile karşılaşıyorum. Kapadokya bölgesinde hangi deliğin ardında ne tür bir sürprizle karşılaşabileceğinizi tahmin edemezsiniz.

UNESCO Dünya Doğal ve Kültürel Miras listesinde 1985 yılında 357. sırada ‘Göreme Doğal ve Tarihi Milli Parkı´ olarak kayıtlı bulunan Kapadokya, doğal yapısı ve kültürel çeşitliliği ile haklı olarak dünyadaki özgün yerini almıştır.

İlimizde mevcut yatak kapasitesi yaklaşık 30.000, gelen yerli ve yabancı turist sayısı yaklaşık 3.000.000 civarındadır. İlimizde 9 müze 13 ören yeri ve 300 civarında yeraltı şehri ve 2 antik şehir ile (Sobesos ve Ovaören) bulunmaktadır.

Kapadokya´daki tarihi ve doğal yerleri gezmek, keşfetmek, onların fotoğraflarını ve kamerasını çekmek, gezdiğimiz ve gördüğüm yerler hakkında araştırma yapmak ve bilgi sahibi olmak, insana gerçekten büyük huzur ve mutluluk veriyor.

Uzun yıllar gezerek ve araştırarak öğrendiğim bilgileri, arşivlediğim birbirinden değerli fotoğrafları herkesle paylaşmak isteğim için Nevşehir Vadileri kitabını yazmak istedim. Doğal ve tarihi güzelliklerden ve Kapadokya´nın çok değerli geçmişinden, daha öğreneceğimiz çok bilgi ve belge olduğuna inanıyorum.

Nevşehir´de 160, Aksaray´da 3, Kayseri´de 14 ve Niğde´de 5 vadi bulunmaktadır. Bu dört ilimiz´de ise toplamda 182 vadi bulunmaktadır. Nevşehir´deki 160 vadinin toplam uzunluğu 426,862 kilometredir. 10-Mayıs-2008 tarihinden, 24-Eylül-2017 tarihine kadar 9 yıllık süreç içerisinde Nevşehir, Kayseri ve Aksaray´da toplam 344 vadi gezdim.    

Nevşehir Vadileriyle İlgili İlginç Özellikler

 

  1. Nevşehir´deki 160 vadinin 124 tanesinde ağaç bulunmaktadır.
  2. Nevşehir´deki 30 vadide toplam 40 tane gölet bulunmaktadır. En çok gölet 3 göletle İçeribağ Vadisi´nde bulunmaktadır.
  3. Nevşehir´deki 15 vadide çeşitli canlılara benzeyen peribacaları bulunmaktadır. En çok canlılara benzeyen peribacaları 21 tane ilginç peribacası ile Devrent Vadisi´nde bulunmaktadır.
  4. Nevşehir´deki 6 vadide toplam 6 tane tarihi değirmen, bezirhane ve seten  bulunmaktadır.
  5. Nevşehir´deki 67 vadide toplam 70 tane dere bulunmaktadır. En çok dere 3 dereyle Damsa Vadisi´nde ve Güvercinlik Vadisi´nde bulunmaktadır.
  6. Nevşehir´deki 3 vadide toplam 3 tane tarihi mescid bulunmaktadır.
  7. Nevşehir´deki 48 vadide toplam 86 tane çeşme bulunmaktadır. En çok çeşme 7 çeşmeyle Kadirah Vadisi´nde bulunmaktadır.
  8. Nevşehir´deki 4 vadide toplam 5 tane kuyu bulunmaktadır. En çok kuyu 2 kuyuyla Çat  Vadisi´nde bulunmaktadır.
  9. Nevşehir´deki 77 vadide toplam 211 tane doğal ve yapay köprü bulunmaktadır. En çok  köprü 17 köprüyle Balkan Deresi Vadisi´nde bulunmaktadır. En eski ve tarihi köprü de Özkonak´ta bulunan Ceneviz Vadisi´ndeki 1514 yılında yapılmış olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü´dür.
  10. Nevşehir´deki 21 vadide toplam 42 tane elevcik bulunmaktadır. En çok elevcik 12 elevcikle Kurt Deresi Vadisi´nde bulunmaktadır.
  11. Nevşehir´deki 2 vadide toplam 6 tane ağaç fosili ve bir vadide de mercan fosili ve tarih öncesi yabani hayvan fosilleri bulunmaktadır. En çok fosil Kışlacık Deresi Vadisi´nde bulunmaktadır.
  12. Nevşehir´deki 114 vadide çok sayıda tarihi güvercinlik bulunmaktadır.
  13. Nevşehir´deki 64 vadide toplam 152 tane arılık bulunmaktadır. En çok arılık 20 arılıkla Arılık Mevkii´inde bulunmaktadır.
  14. Nevşehir´deki 20 vadide toplam 28 tane havuz bulunmaktadır.
  15. Nevşehir´deki 23 vadide toplam 32 tane ilginç ağaç türü bulunmaktadır. En çok ve en ilginç ağaç türleri 4 ağaç türüyle Güvercinlik Vadisi´nde bulunmaktadır. Bu vadide yetişen ilginç ağaçlar şunlardır: Goji Berry, Hünnap Ağacı, Trabzon Hurması ve Zeytin Ağacı.
  16. Nevşehir´deki 11 vadide toplam 13 tane ilginç çiçek türü bulunmaktadır.
  17. Nevşehir´deki 57 vadide toplam 86 tane ilginç hayvan türü bulunmaktadır. Nevşehir´de 30 vadide domuz bulunmaktadır. Domuz sürüleri en çok Ürgüp´ün Cemilköy, Ayvalı Köyü ve Bahçeli Köyü´ndeki vadilerde bulunmaktadır.
  18. Nevşehir´deki 3 farklı vadide toplam 3 tane kale bulunmaktadır. 
  19. Nevşehir´deki 133 vadide çok sayıda tarihi kayadan oyma evler veya diğer adıyla kaya damları bulunmaktadır. 
  20. Nevşehir´deki 48 farklı vadide ilginç kaya katmanları bulunmaktadır. 
  21. Nevşehir´deki 60 vadide toplam 226 tane tarihi kilise ve manastır bulunmaktadır. En çok kilise ve manastır 37 kiliseyle Kılıçlar Vadisi´nde bulunmaktadır.
  22. Nevşehir´deki 6 vadide 2 farklı maden türü bulunmaktadır. Gomeda Vadisi´nde bol miktarda yeşil granit blokları bulunmaktadır.
  23. Nevşehir´deki 69 vadide toplam 253 tane mağara bulunmaktadır. En çok mağara 30 tane mağarayla Özkonak Kasabası´ndaki Ceneviz Vadisi´nde bulunmaktadır.
  24. Nevşehir´deki 24 vadide toplam 219 tane nekropol (antik mezar) bulunmaktadır. En çok nekropol 60 nekropolle Zelve 2 Vadisi´nde bulunmaktadır. 
  25. Nevşehir´deki 86 vadide toplam 274 tane sarnıç bulunmaktadır. En çok sarnıç 16 sarnıçla Kılıçlar Vadisi´nde bulunmaktadır.   
  26. Nevşehir´deki 3 vadide toplam 7 tane tarihi su kemeri bulunmaktadır. En çok tarihi su kemeri 3 su kemeriyle Mustafapaşa Manastır Vadisi´nde bulunmaktadır.      
  27. Nevşehir´de sadece Gülşehir´deki Büyükkale Mevkii´inde 2 tane su kanalı bulunmaktadır.
  28. Nevşehir´deki 9 vadide toplam 20 tane şelale bulunmaktadır. En çok şelale 8 şelaleyle Hayratören Vadisi´nde bulunmaktadır. En yüksek şelale de Ürgüp´ün Ayvalı Köyü´ndeki Çağlak Deresi Vadisi´nde bulunmaktadır. Yüksekliği yaklaşık 12 metredir.      
  29. Nevşehir´deki 9 vadide toplam 17 tane şifalı su bulunmaktadır. En çok şifalı su 6 şifalı suyla Karaaya Vadisi´nde bulunmaktadır.
  30. Nevşehir´deki 94 vadide toplam 547 tane tünel bulunmaktadır. En çok tünel 30 tünelle Zemi Vadisi´nde bulunmaktadır. 
  31. Nevşehir´de sadece Ürgüp´ün Taşkınpaşa Köyü´ndeki Kızılasma Vadisi´nde 2 tane türbe bulunmaktadır.
  32. Nevşehir´deki 13 vadide toplam 14 tane yeraltı şehri bulunmaktadır. En çok yeraltı şehri 2 yeraltı şehriyle Mustafapaşa Manastır Vadisi´nde bulunmaktadır. 
  33. Nevşehir´deki 5 vadinin içinden kanalizasyon akmaktadır. Yazın en kötü kokan vadi Çat  Vadisi´dir. 
  34. Nevşehir´deki 7 vadinin içine çok sayıda çöp atılmıştır. 10 Vadi de çöplük olarak kullanılmaktadır.  

 

              İçine çok sayıda çöp atılan vadilerimiz şunlardır:  

 

  • Cezayir Mevkii´ndeki Toprak Tepe´nin kuzeybatı yönündeki peribacalarının olduğu yerler ve Çavuşin´e yakın yerler,
  • Özkonak´taki Ceneviz Vadisi´nin bazı yerleri,
  • Gülşehir´deki Büyükkale Mevkii, 
  • Devrent Vadisi´nin bazı yerleri,
  • Eski Derecik Vadisi 1´nin bazı yerleri,
  • Üç Güzeller Vadisi´nin bazı yerleri, 
  • Sarı Seki Vadisi´nin başlangıç noktasına.  

 

        Çöplük olarak kullanılan vadilerimiz şunlardır: 

 

  • İbrahimpaşa´daki Afram Deresi Vadisi,
  • Uçhisar´daki Bahtiyar Vadisi,
  • Balkanderesi Vadisi´nin Ortahisar´daki bazı yerleri,
  • Nevşehir Devlet Hastanesi´nin yanındaki Compuzlu Vadisi, (ayrıca içine moloz dökülüyor.)
  • Avanos´taki Dereyamanlı Vadisi,
  • Ürgüp´ün Sofular Köyü´ndeki Ka Deresi Vadisi,
  • Çat Kasabası´ndaki Senirindere Vadisi.
  • İbrahimpaşa´daki Paracık Deresi Vadisi,
  • Sulusaray´daki Tosbağa Vadisi,
  • Sulusaray´daki Bıyıklı Pınarı Vadisi.

 

 

 

Vadi Yürüyüşünde Yanımızda Getirmemiz Gereken Malzemeler Şunlardır:  

 

  1. Trekking ayakkabısı veya bot.
  2. Mont, yağmurluk, şemsiye.
  3. Sırt çantası.
  4. Küçük ızgara.
  5. Portatif testere, bağ makası, çekiç ve 20 tane 10 luk inşaat çivisi.
  6. 30 Metre halat.
  7. 2 Tane telsiz.
  8. Kafa lambası.
  9. Yara kremleri ve baş ağrısı için hap.
  10. Renkli vadi haritası ve pusula.
  11. Yiyecek, meşrubat, termosta çay, yazın 1.5 lt soğuk su ve 1.5 lt buz, kışın 1.5 lt su.
  12. Uzun sopa ( baton).
  13. Yazın fötr şapka, kışın bere.
  14. Çakı.
  15. Güneş gözlüğü.
  16. Fotoğraf makinesi, yedek şarjlı piller ve yedek hafıza kartı.
  17. Yeni şarj edilmiş cep telefonu.  

 

Nevşehir Vadiler Kitabını İçeriği:

 

Vadinin adı:

Planı:

Tanıtımı:

Vadi tipi:

Fotoğraflar:

Yürüyüş mesafesi:

Yürüyüş süresi:

Baraj – gölet:

Cami:

Çeşme – kuyu:

Dağ – tepe:

Değirmen–bezirhane:

Dere:

Doğal ve yapay köprü:

Elevcik:

Fosil:

Güvercinlik:

Arılık:

Havuz:

İlginç ağaç türleri:

İlginç çiçek türleri:

İlginç hayvan türleri:

Kale:

Kayadan oyma ev:

Kaya katmanları:

Kilise – manastır:

Maden:

Mağara:

Nekropol:

Sarnıç:

Su kemeri:

Su kanalı:

Şelale:

Şifalı su:

Şorak:

Tünel:

Türbe:

Yeraltı şehri:

Kaynak: