TÜRKÇE ADI : ERİK TESTERELİ ARISI
LATİNCE ADI : HOPLOCAMPA FLAVA
İNGİLİZCE ADI : PLUM SAWFLY
Tanımı Ve Yaşayışı
Türler arası morfolojik bazı farklılıklar olmasına karşın, genel olarak erginler 4-7 mm boyunda, kızıl kahve renkli ve siyah bacaklı arıcıklar olup ön kanadın üst ortasında siyah bir lekeye sahiptir. Dişilerde ovipozitor testere şeklindedir. Yumurtalar beyaz, ince uzun oval, 0.4-0.5 mm boyundadır. Larvaları krem renginde, geliştiklerinde boylan 10-15 mm' dir. Larvanın meyveden ayrıldığı delik üzerinde ve meyve içindeki siyahımsı renkli artıkları, tahtakurusu kokusundadır.
Kışı toprağın birkaç santimetre derinliğinde kokon içerisinde larva döneminde geçirirler. İlkbaharda ergin çıkışları genellikle, konukçularının çiçekleri açmak üzereyken başlar ve çiçeklenme döneminde devam eder. Az hareketli olan erginler, günün sıcak saatlerinde uçar; hava serinleyince açılmak üzere olan çiçekler içinde gizlenip polen ile beslenirler. Dişiler yumurtalarını henüz açılmamış yada yarı açılmış çiçeklerin dip kısmına, yapraklarının dış yüzüne ovipozitorları ile açtıkları yarıktan epidermis altına bırakır. Bir çiçeğe 2-5 yumurta bırakabilirler.
Yumurta bırakılan yer, yumurta açılmasıyla birlikte epidermisin kahverengileşmesiyle anlaşılır. Sıcaklığa bağlı olarak 1-2 hafta sonra yumurta açılır. Larva, armutta önce çanak yaprakların dibine yönelir ve çiçek tablasının çevresinde, epidermis altında yüzeysel bir galeri açmaya başlar. Sonra merkeze yönelir ve çekirdekleri yer. Elmada çoğu kez önce meyve kabuğunda yüzeysel galeri açar, sonra aynı yada bir başka meyvenin içine girer. Erikte ise larva, yumurtadan çıkar çıkmaz çekirdeklere yönelir.
İlk meyveden ayrılış, genellikle çiçek tablasından olur. Sonraki meyvelere ise larva çoğunlukla yandan açtığı bir delikten girer ve yan delikten ayrılır. Böylece bir larva birden çok meyveye saldırarak dökülmelerine neden olur. Gelişmesini 4 gömlek değiştirerek 3-5 haftada tamamlayan larva meyveyi terk ederek toprağın birkaç santimetre derinliğinde hazırladığı, toprak ve salgısı karışımı bir kokon içinde gelecek ilkbahara dek diyapoz halinde kalır. Yılda 1 döl verir.
Zarar Şekli
Testereli arıların larvaları meyvelerin çekirdek evlerini yerler. Saldırıya uğrayan meyveler dökülür. Armut meyveleri fındık büyüklüğüne geldiği zaman, meyveler üzerinde yaklaşık olarak 2 mm çapında delikler görülür. Bu deliklerden zararlının siyah esmerimsi dışkıları çıkar. Bu görünüşteki meyveler kısa zamanda dökülür.
Elma testereli arısının larvaları ilk çıkışlarında, meyveler fındık büyüklüğünde iken meyve kabuğunda yüzeysel galeriler açar. Daha sonra aynı ya da başka bir meyvenin çekirdek evine girer. Çekirdek evi zarar görmeyen meyve yüzeyindeki galeri izi karakteristik bir görünümle sürekli kalır ve zamanla şekli bozulur.
Erik testereli arısı larvaları, meyveleri bezelye ya da fındık büyüklüğünde olduğu çağla döneminde delerek, onların dökülmesine yol açar. Armut ve elmadaki türlerde bir larva, gelişmesi süresinde 2-3; eriktekiler 4-5 meyveyi zarara uğratır. Meyve testereli arıları % 100'e yakın meyve dökümüne yol açabilir.
Dağılımı (Türkiye)
Orta Anadolu, Ege ve Marmara Bölgelerinde bazı illerde, Güney Anadolu Bölgesi’nde Hatay ve Gaziantep; Karadeniz Bölgesi’nde Amasya, Samsun ve Tokat; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Diyarbakır, Elazığ ve Malatya illerinde tespit edilmiştir.
Dağılımı (Dünya)
Batı Rusya ve Kafkaslar hariç dünyanın her yerinde bulunur.
Konukçuları
H. flava, H. minuta, H. rutilicornis erikte zararlıdır.
Mücadelesi
Kültürel Önlemler
Testereli arı zararı görülen bahçelerde kışın toprak işlemesi yapmak suretiyle populasyon azaltılabilir.
Kimyasal Mücadele
İlaçlama Zamanının Tespiti
En uygun ilaçlama zamanı, yumurtaların açılmaya başladığı zamandır. Bu, birçok çeşitte tam çiçeklenme dönemine rastlar. Bununla birlikte, bu dönemde faaliyette bulunan bal arılarının korunması yönünden ilaçlama çiçek taç yapraklan dökülürken uygulanmalıdır. Bu zamanı tespit için, bahçede erken çiçek açan çeşitler üzerinde çiçek taç yaprakları dökülmeye başladığında bir sayım yapılır. Sayımda en az 5 ağaçtan rasgele 20'şer bukette sağlam ve zarar görmüş çiçekler sayılmalı; bulaşma oranı elma ve armutta % 10'un, erikte % 5'in üzerinde ise ilaçlama yapılmalıdır.