Yüce Allah insanı topraktan yarattı insan ise toprağa şekil verdi. İnsanın toprağa şekil vermesiyle başlaması şüphesiz kil ve topraktan doğan güzelliği Çömlekçiliği beraberinde getirdi.
Avanos´ta Hititli´lerden beri çarkla çanak, çömlek yapıldığı tahmin edilmekte. Bu sanat babadan oğula, usta çırak ilişkisiyle günümüze kadar gelmiştir.
Toprağı Kızılırmağın eski yataklarından, Avanos´un dağlarından elde edilir. Çark adı verilen ve ayakla döndürülen tezgâh üzerindeki çamurun şekillendirilmesiyle istenilen çanak yapılmış olur.
Sadece toprak ve su karışımıdır. Üretildikten sonra 1 ila 2 hafta arasında rüzgâr almayan özel kurutma odalarında bekletilir.800 ila 1200 derece sıcaklıklar arasında pişirilir…
Bundan 50-60 yıl öncesi kadar Çömlekçilik en değerli sanatlardanmış. Plastik kaplar yok iken her evde çanak çömlek ve su testileri bulunurmuş.
Şimdilerde ise çanak, çömleğin yerini seri üretim ve sağlıksız olan plastik kaplar, tencereler aldı hal böyle olunca geçmişe duyulan özlemde beraberinde geliyor. Ancak buna rağmen son demlerini yaşayan bu sanatı devam ettirmeye çalışan çabalayan ustalar bulunuyor.
Avanos´ta yaklaşık 70 civarında usta tarafından çanak çömlek emek verilerek yapılmaya devam ediliyor. Avanos ürün çeşitliliği bakımından çok geniş bir yelpazeye sahip.
Buna rağmen günümüzde usta-çırak ilişkisi kalmamıştır bu işi severek yapan çırak yok denenecek kadar azdır 5-10 civarında çırak bulunmaktadır.
Ayrıca çömlekçiliğe Turist ve gezginler tarafından çok büyük ilgi var ve de fotoğrafçılar tarafından. Avanos´ta yeraltı atölyelerinde belirli bir ücret karşılığında deneyip çömlek yapabiliyorlar.
Fotoğraf meraklıları ise ustaları çömlek yaparken fotoğraflarını çekmeyi çok seviyorlar. Sonuç olarak son demlerini yaşayan bu meslek günden güne popülerliğini kaybedip tarihe karışıyor.
Saygılarımla …
