İlçede bir otelde düzenlenen üzüm tadım günü etkinliğinde konuşan Kapadokya Geleneksel Bağcılığı ve Yerli Üzümleri Yaşatma Derneği Başkanı Hacer Özkaya, Güzelyurt ve çevresindeki bağlardan elde edilecek üzümlerden pekmez, sirke, şarap ve reçel gibi ürünler yaptıklarını söyledi.
Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen 32 çeşit üzüm, toplantıda üzüm yetiştiricilerinin beğenisine sunuldu.
Üzümleri tek tek tadan jüri üyeleri, tat, orama çeşidine göre üzümler tek tek test ettiler.
Burada konuşan Hacer Özkaya, “Kapadokya bölgesindeki bağlarının yerli üzümleri Amerikan aşısı olmamışların ve unutulmaya yüz tutmuş bağ metotlarının korunmasıyla alakalı bir çalışma arayışa girerek derneğimizi kurarak, bunun için üzüm tadım günü yaptık. Ülkemizde 1432 çeşit üzüm çeşidi var. Endüstriyel olarak şaraptan pekmeze, şirke den kurutmalığa kadar toplam 63 çeşit var. Toplamda ise 1432 çeşit üzümümüz hiçte tanınmıyor. Halkımızda pazarda kendisine sunulanı alıyor.” dedi.
KAPADOKYA ÜZÜMLERİ, TOPRAĞIN VOLKANİK VE MİNERALLİ YAPISI İLE HASTALIKLARDAN KORUNUYOR
Çeşitlerin birçoğunun tükenmek üzere olduğunu söyleyen Özkaya, “Bunun için bağların ve üzümlerin korunma altına alınması gerekiyor. Bizde üzümlerimiz korumak için bu derneği kurduk. Önce bağ metotlarıyla nesli tükenmekte olan üzümlerimizi koruyalım. Önümüzdeki yıllarda bununla ilgili UNESCO’ya başvuracağız. UNESCO’nun da bu bağlamda bir organizasyonu var. UNESCO belki de tescil alıp kültürel miras kapsamında bu bağlar ile üzümler kuruyacağız. Kapadokya üzümlerinin en büyük özelliği ise bu bölge volkanik bir bölge ve mineral yapısı çok kuvvetli hastalıklı bu yüzden çok olmuyor. Üzümler kendi kendine daha sağlıklı kalabiliyor. Ürettiğimiz ürünlerimiz ise Avrupa’nın 7 ülkesine göndereceğiz. Siparişlerimizi de almaya başladık.” Şeklinde konuştu.
“KORUMADIĞIMIZ ÜZÜMLERİ DÜNYANIN FARKLI ÜLKELERİNDEN KORUMAK İSTEYENLER VAR”
Çanakkale’de üzüm yetiştiricisi Duygu Kırış de, “Karasakız ve Sıdalan üzümleri yetiştiriyorum. Kapadokya çok özel bir bölge volkanik topraklara sahip olduğu için geçmişte yaşanan filoksera diye bir üzüm hastalığı dünyanın yüzde 99 olmuş çok az bölgede bu hastalık uğramamış. Doğal ağaca dönüşmüş 100 yaşında ya da daha büyük asmalara doğal ile uyum içinde ilaçlama olmadan kadım bağcılık sistemiyle çok farklı şekilde işlenen üzümler var. Derneğin amacı da bu üzümlere korumak ve yeni nesillere aktarmak. 32 çeşit üzüm endemik yerli üzümlerimiz var. Aksaray, Nevşehir, Gaziantep, Çanakkale, Giresun, Elazığ bölgesinden üzümler var. Üzümlerin koruma altına alınması tüm dünyada ilgi çeken bir olay. Uluslararası korunan üzümlere birçok insan biliyor ve farklı ürünleri de tüketiyor. Bizim kendi korumadığımız üzümleri bile dünyanın farklı ülkelerinden gelip korumak isteyenler var. Buda gerçekten çok heyecan verici. ”diye konuştu.
“MUHTEŞEM ZENGİN BİR COĞRAFYADA YAŞIYORUZ”
Yemek kültürü araştırmacısı Gamze Yeniceli ise, ”Anadolu’nun kadim üzümlerine Güzelyurt ilçesinde bir araya getirdik. 10 yıldır detaylı bir şekilde bu üzümlerin köklerini ve kökenlerini araştırıyoruz. Çalıştıkça da ne kadar muhteşem zengin bir coğrafyada yaşadığımızı anlıyoruz. Bu üzümler bizim kültürümüz. Burada oluş sebebimizde bu üzümleri gelecek nesillere hatırlatmak ve onların bu mirasa sahip çıkmalarını amaçlıyoruz. Anadolu’nun her yöresinden üzümleri tadarak, onların özelliklerini öğrenmeye çalışıyoruz. İçindeki renk, koku tadı bir bütün ve bir duyuların yolculuğu diyebiliriz. Her üzümün bir hikâyesi var.” dedi.
