Bu hastalıklar arasında en yaygın olanlar göz kapağı düşüklüğü (pitozis), şalazyon ve arpacık (hordeolum) gibi problemleridir. Her biri farklı nedenlerle ortaya çıkar ve tedavi gerektiren hastalıklardır.
Göz Kapağı Düşüklüğü (Pitozis) Nedir?
Göz kapağı düşüklüğü, üst göz kapağının normal pozisyonundan daha düşük bir seviyede bulunması durumudur. Bu durum, tek bir gözde (unilateral) veya her iki gözde (bilateral) görülebilir. Göz kapağı düşüklüğü, çocuklarda ve yetişkinlerde farklı nedenlerle ortaya çıkabilir.
Göz Kapağı Düşüklüğünün Nedenleri Nelerdir?
1. Doğumsal (Konjenital) Pitozis: Doğumsal pitozis, genellikle doğuştan itibaren var olan bir durumdur. Göz kapağını kaldıran kasların (levator kası) yeterince gelişmemesi veya işlev görememesi sonucu oluşur. Bu durum genellikle genetik faktörlerle ilişkilidir.
2. Edinsel Pitozis: Yetişkinlerde görülen pitozis, yaşlanma, travma, sinir felçleri veya kas hastalıkları gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Yaşlanmaya bağlı pitozis, levator kasının zayıflaması veya gerilmesi sonucu gelişir. Sinir felçleri ise göz kapağını kaldıran sinirin (okülomotor sinir) hasar görmesiyle ortaya çıkar.
Göz Kapağı Düşüklüğünün Belirtileri Nelerdir?
● Üst göz kapağının düşük durması
● Görme alanında daralma
● Göz yorgunluğu ve baş ağrısı
● Çocuklarda, başın geri eğilerek veya kaşların sürekli kaldırılarak görme alanının genişletilmeye çalışılması
Pitozis tedavisi, altta yatan nedene ve pitozisin şiddetine bağlı olarak değişir. Hafif vakalarda tedavi gerekmeyebilirken, daha ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi tedavi, levator kasının güçlendirilmesi veya kısaltılması, ya da frontal askı yöntemi gibi tekniklerle yapılabilir.
Şalazyon Nedir?
Şalazyon, göz kapağındaki meibomian bezlerinin tıkanması sonucu oluşan kronik, granülomatöz bir inflamasyondur. Bu durum, göz kapağında ağrısız, sert bir yumru şeklinde kendini gösterir.
Şalazyon Nedenleri Nelerdir?
Meibomian bezleri, gözyaşı film tabakasının yağlı kısmını salgılar. Bu bezlerin tıkanması sonucu salgı birikir ve inflamasyona yol açar. Şalazyon, genellikle blefarit gibi kronik göz kapağı iltihaplarının bir komplikasyonu olarak ortaya çıkar. Ayrıca, rosacea ve seboreik dermatit gibi cilt hastalıkları da şalazyon riskini artırabilir.
Şalazyon Belirtileri Nelerdir?
● Göz kapağında ağrısız, yuvarlak, sert şişlik
● Hafif kızarıklık ve şişlik
● Gözde rahatsızlık hissi ve hafif bulanık görme (şişlik korneaya baskı yaparsa)
Şalazyon tedavisinde ilk adım genellikle konservatif yöntemlerdir. Sıcak kompresler ve hafif masaj uygulamaları, bezin açılmasına ve içeriğin boşalmasına yardımcı olabilir. Eğer şalazyon büyükse veya kendiliğinden geçmiyorsa, göz doktoru tarafından reçete edilen topikal antibiyotik veya kortikosteroid kremler kullanılabilir. İlerlemiş vakalarda ise küçük bir cerrahi müdahale ile şalazyon çıkarılabilir.
Arpacık (Hordeolum) Nedir?
Arpacık, göz kapağındaki bir yağ bezinin enfekte olması sonucu oluşan ağrılı, kırmızı bir şişliktir. Genellikle bakteriyel bir enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkar ve göz kapağının kenarında veya içinde olabilir.
Arpacık Nedenleri Nelerdir?
Arpacık, genellikle Staphylococcus aureus bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyon sonucu oluşur. Göz kapaklarının hijyenine dikkat edilmemesi, makyaj kalıntıları veya kirli ellerle gözlere dokunulması arpacık riskini artırır. Ayrıca, kronik blefarit veya meibomian bez disfonksiyonu gibi durumlar da arpacık oluşumuna zemin hazırlar.
Arpacık Belirtileri Nelerdir?
● Göz kapağında ağrılı, kırmızı şişlik
● Şişlik üzerinde beyaz veya sarı bir nokta (apse)
● Gözde sulanma ve rahatsızlık hissi
● Göz kapağında hassasiyet ve ısı artışı
Arpacık tedavisinde ilk adım sıcak kompres uygulamasıdır. Sıcak kompresler, enfeksiyonun drenajını kolaylaştırarak iyileşmeyi hızlandırır. İlaçlar tedavisinde enfeksiyonun kontrol altına alınmasında yardımcı olabilir. İlerlemiş vakalarda doktor tarafından cerrahi müdahale gerekebilir. Göz kapağı hastalıklarını önlemek ve sağlıklı göz kapaklarına sahip olmak için bazı basit önlemler
alınabilir:
● Gözlerin ve göz kapaklarının temiz tutulması
● Makyaj ürünlerinin düzenli olarak temizlenmesi
● Kontakt lenslerin hijyen kurallarına uygun kullanılması
● Kronik göz kapağı iltihapları gibi durumların uygun şekilde tedavi edilmesi
Göz kapağı hastalıkları, yaşam kalitesini ve görme işlevini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle,
herhangi bir belirti fark edildiğinde göz doktoruna başvurmak kritik öneme sahiptir. Erken teşhis ve
uygun tedavi, potansiyel komplikasyonları önlemeye yardımcı olur. Göz kapağı hastalıklarının
zamanında tespiti ve tedavisi, daha ciddi sorunların gelişmesini engelleyebilir.
